W Polsce problem depresji jest bardzo nasilony i jednocześnie równie bardzo bagatelizowany. Depresja jest poważnym zaburzeniem psychicznym, które utrudnia lub nawet całkowicie uniemożliwia funkcjonowanie. Objawia się głównie stanami lękowymi, obniżeniem nastroju, smutkiem, przygnębieniem, niską samooceną, małą wiarą w siebie, poczuciem winy, pesymizmem, bezsennością lub nadmierną sennością, a nawet myślami samobójczymi. Różeniec górski może być stosowany w terapii antydepresyjnej i poprawe ogólnej sprawności psychofizycznej, a przy tym nie wywołując skutków ubocznych charakterystycznych dla środków farmakologicznych.
Różeniec górski (Rhodiola rosea) – potocznie nazywany korzeniem arktycznym, wykorzystywany jest od wieków w lecznictwie jako środek wykazujący cenne działanie przeciwdepresyjne i odgrywający istotną rolę w funkcjach umysłowych. Różeniec podwyższa odporność na stres fizyczny i emocjonalny. Działa na ośrodkowy układ nerwowy poprawiając funkcje poznawcze, uczenie się, kojarzenie i koncentrację. Chroni przed stresem oksydacyjnym powstałym podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Najnowsze badania dowodzą że działa adaptogennie i immunostymulująco, wywiera także wpływ przeciwzapalny i antyrodnikowy. Różeniec górski może być stosowany w terapii antydepresyjnej i poprawie ogólnej sprawności psychofizycznej, a przy tym nie wywołując skutków ubocznych charakterystycznych dla środków farmakologicznych.
Depresja często jest wynikiem nierównowagi biochemicznej w całym organizmie, powstałej na skutek złej diety, braku podstawowych składników odżywczych (witamin, minerałów) i nadmiernego stresu. Stres zaburza prawidłowe funkcje w organizmie, charakteryzuje się brakiem równowagi psychicznej i fizycznej. Zbyt długotrwały przyczynia się do rozwoju zaburzeń psychicznych, przede wszystkim takich jak: zaburzenia lękowe (nerwicowe) i depresyjne, stres zbyt silny, traumatyczny stwarza ryzyko PTSD (zespołu stresu pourazowego) oraz w szczególnych przypadkach zaburzeń osobowości. W rozwiązaniu problemu pomocna może okazać się także zmiana nawyków żywieniowych o czym więcej na końcu.
Wyciągi z korzenia różeńca górskiego regulują pracę układu nerwowego i układu krążenia. Różeniec znacznie łagodzi niepokój, zmniejsza zmęczenie psychiczne i fizyczne oraz zwiększa poziom energii w organizmie. Ponadto chroni serce przed arytmią i reguluje ciśnienie. Wpływa także na poziom neuroprzekaźników w mózgu wpływając na regulację emocji.
Badania fitochemii korzenia różeńca górskiego ujawniły, że najważniejszymi substancjami czynnymi odpowiedzialnymi za korzystne właściwości różeńca są następujące związki: fenylopropanoidy - pochodne alkoholu cynamonowego (rozawina, rozyna, rozaryna) określane wspólnie jako rozawiny; fenolowe posiadające silne właściwości antyoksydacyjne w tym najważniejszy salidrozyd oraz flawonoidy i triterpentyny (beta-sisterol); kwasy organiczne: galusowy, chlorogenowy, chydroksycynamonowy i olejki eteryczne. Najważniejszym związkiem występującym w różeńcu górskim odpowiedzialnym za jego unikalne działanie antydepresyjne i anksjolityczne (uspokajające), zwiększające odporność na szkodliwe działanie różnych czynników stresogennych jest wymieniony powyżej salidrozyd.
Tradycyjna medycyna Rosji i Skandynawii stosowała różeniec górski, aby zwiększyć wytrzymałość fizyczną, wydajność pracy, długowieczność, odporność na choroby wysokościowe oraz leczyć zmęczenie, depresję, anemię, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, infekcje i zaburzenia układu nerwowego. Lekarze mongolscy przepisywali go na gruźlicę i na raka. Niemieccy naukowcy opisali zalety różeńca górskiego na ból, bóle głowy, szkorbut, hemoroidy, jako środek pobudzający i jako środek przeciwzapalny. Wikingowie sporządzali z różeńca leki zwiększające wytrzymałość na choroby przeziębieniowe oraz zwiększające wydolność fizyczną.
Najskuteczniejsze są preparaty różeńca górskiego, które w swoim składzie zawierają dwie substancje aktywne w odpowiednich proporcjach (rozawin – 3% i salidrozyd do -1% w proporcji 3:1), ponieważ w tych proporcjach wyciągi były stosowane najczęściej w badaniach. O tym gdzie przykładowo kupić dobrej jakości, skuteczny preparat zawierający różeniec górski dowiesz się na końcu artykułu.
Warto również wiedzieć
Istnieje ścisły związek pomiędzy depresją i jelitami. Zdrowie jelit ma fundamentalne znaczenie w leczeniu depresji. Można śmiało powiedzieć, że jelito to "drugi mózg" i w rezultacie jeśli źle funkcjonuje to zagraża całemu układowi odpornościowemu, co w konsekwencji sprzyja powstawaniu wielu groźnych chorób, w tym także depresji. To właśnie komórki znajdujące się w jelicie produkują 80% serotoniny, jednej z najważniejszych substancji chemicznych znajdującej się w Twoim mózgu. Serotonina reguluje pracę układu nerwowego i poprawia nastrój. Komórki jelitowe produkują także tryptofan, który jest prekursorem serotoniny. Tryptofan należy do grupy aminokwasów białkowych, należy do aminokwasów niezbędnych (nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka i musi być dostarczany z pożywieniem). Przemiany tryptofanu są źródłem istotnych związków, m.in. tryptaminy, serotoniny, melatoniny, niacyny i roślinnych hormonów wzrostu. Jelita spełniają zresztą o wiele więcej innych ważnych funkcji, o czym napisałam więcej w artykule „Od jelit do depresji” oraz w artykule o „Probiotykch”. Źle funkcjonujące jelita to w konsekwencji zagrożenie dla całego układu odpornościowego.
Badania fitochemii korzenia różeńca górskiego ujawniły, że najważniejszymi substancjami czynnymi odpowiedzialnymi za korzystne właściwości różeńca są następujące związki: fenylopropanoidy - pochodne alkoholu cynamonowego (rozawina, rozyna, rozaryna) określane wspólnie jako rozawiny; fenolowe posiadające silne właściwości antyoksydacyjne w tym najważniejszy salidrozyd oraz flawonoidy i triterpentyny (beta-sisterol); kwasy organiczne: galusowy, chlorogenowy, chydroksycynamonowy i olejki eteryczne. Najważniejszym związkiem występującym w różeńcu górskim odpowiedzialnym za jego unikalne działanie antydepresyjne i anksjolityczne (uspokajające), zwiększające odporność na szkodliwe działanie różnych czynników stresogennych jest wymieniony powyżej salidrozyd.
Tradycyjna medycyna Rosji i Skandynawii stosowała różeniec górski, aby zwiększyć wytrzymałość fizyczną, wydajność pracy, długowieczność, odporność na choroby wysokościowe oraz leczyć zmęczenie, depresję, anemię, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, infekcje i zaburzenia układu nerwowego. Lekarze mongolscy przepisywali go na gruźlicę i na raka. Niemieccy naukowcy opisali zalety różeńca górskiego na ból, bóle głowy, szkorbut, hemoroidy, jako środek pobudzający i jako środek przeciwzapalny. Wikingowie sporządzali z różeńca leki zwiększające wytrzymałość na choroby przeziębieniowe oraz zwiększające wydolność fizyczną.
Najskuteczniejsze są preparaty różeńca górskiego, które w swoim składzie zawierają dwie substancje aktywne w odpowiednich proporcjach (rozawin – 3% i salidrozyd do -1% w proporcji 3:1), ponieważ w tych proporcjach wyciągi były stosowane najczęściej w badaniach. O tym gdzie przykładowo kupić dobrej jakości, skuteczny preparat zawierający różeniec górski dowiesz się na końcu artykułu.
Pamiętaj, że terapia odpowiednimi preparatami różeńca górskiego (Rhodiola rosea L.) możne trwać do 4 miesięcy. Efekty stosowania preparatu różeńca powinny pojawić się do dwóch tygodni. Zawsze należy przestrzegać zalecanej przez producenta dawki stosowania, która wynosi od 200 do 400 mg na dobę, natomiast przy wyższych dawkach na dobę można zaobserwować nadpobudliwość, bezsenność, i rozdrażnienie. Preparatów różeńca górskiego nie można podawać dzieciom poniżej 12 roku życia, kobietom w ciąży i karmiącym. Nie należy stosować różenca u osób z chorobom dwubiegunową, czy podatnych na manie. Podobnie jak w przypadku każdego preparatu ziołowego, należy skonsultować z dorym lekarzem stosowanie preparatów rożeńca przy jednoczesnym stosowaniu leków na układ nerwowy, między innymi leków na depresję.
Kurację należy rozpoczynać zawsze od małej dawki ze stopniowym wzrostem. Różeniec powinien być przyjmowany wcześnie rano, ponieważ może zakłócać sen. Najlepiej wchłania się po zażyciu na pusty żołądek 30 minut przed śniadaniem i obiadem. Różeniec wykazuje synergizm z magnezem, witaminą B6, B1, itp.
Krótka historia i ciekawostki
Różeniec górski (Rhodiola rosea L.) to gatunek rośliny należący do rodziny gruboszowatych. Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Polsce występuje na terenie parków narodowych wyłącznie w Sudetach i Karpatach. Częścią używaną w medycynie jest korzeń, podczas gdy zielona część nadziemna jest wykorzystywana jako składnik żywności. Różeniec ma długą tradycję jako roślina lecznicza w wielu krajach min. w: Islandii, Norwegii, Szwecji, Francji, Grecji i Rosji. Jego zastosowanie w medycynie znalazło odzwierciedlenie już w pierwszej szwedzkiej farmakopei (Pharmacopoeia Sve-cia, 1775) i Materia Medica (Materia Medica, Lin-naei, 1749) i pojawia się także w Farmakopei Francuskiej (1974).
Warto również wiedzieć
Istnieje ścisły związek pomiędzy depresją i jelitami. Zdrowie jelit ma fundamentalne znaczenie w leczeniu depresji. Można śmiało powiedzieć, że jelito to "drugi mózg" i w rezultacie jeśli źle funkcjonuje to zagraża całemu układowi odpornościowemu, co w konsekwencji sprzyja powstawaniu wielu groźnych chorób, w tym także depresji. To właśnie komórki znajdujące się w jelicie produkują 80% serotoniny, jednej z najważniejszych substancji chemicznych znajdującej się w Twoim mózgu. Serotonina reguluje pracę układu nerwowego i poprawia nastrój. Komórki jelitowe produkują także tryptofan, który jest prekursorem serotoniny. Tryptofan należy do grupy aminokwasów białkowych, należy do aminokwasów niezbędnych (nie może być syntetyzowany w organizmie człowieka i musi być dostarczany z pożywieniem). Przemiany tryptofanu są źródłem istotnych związków, m.in. tryptaminy, serotoniny, melatoniny, niacyny i roślinnych hormonów wzrostu. Jelita spełniają zresztą o wiele więcej innych ważnych funkcji, o czym napisałam więcej w artykule „Od jelit do depresji” oraz w artykule o „Probiotykch”. Źle funkcjonujące jelita to w konsekwencji zagrożenie dla całego układu odpornościowego.
Potężne znaczenie w realnym powrocie do zdrowia mają także substancje odżywcze. Bardzo ważnych jest 8 substancji, które w znaczny sposób wspomagają układ nerwowy, więcej na temat tych substancji znajdziesz tutaj.
Z naukowego punktu widzenia problem depresji nadal nie jest wyjaśniony. Obecnie naukowcy uważają, że na depresję wpływa wiele różnych czynników. Wśród nich wymieniają czynniki biologiczne, biochemiczne, genetyczne, środowiskowe, czy psychologiczne. Niestety dotychczas żaden z nich nie jest w stanie w sposób jednoznaczny udzielić odpowiedzi na temat przyczyny powstawania depresji. Zatem nie oczekuj biernie, aż nauka przyniesie nowe rozwiązania w leczeniu depresji tylko przemyśl, czy przypadkiem Twój zły stan psychiczny nie jest następstwem stylu życia jaki prowadzisz ?
Obecnie depresję leczy się głownie syntetycznymi lekami przeciwdepresyjnymi, które przepisuje się najczęściej bez zastanowienia na chybił trafił. Niestety leki antydepresyjne tylko tłumią chorobę i nie mają nic wspólnego z jej wyleczeniem. Faktem jest, że leki te w momencie, gdy jesteś w tragicznym stanie psychicznym, w całkowitym przytłoczeniu i bezsilności mogą wyłączyć Twoje emocje, ale z całą pewnością stosowanie ich przez dłuższy czas nie jest trafnym rozwiązaniem, ponieważ w efekcie nie przyniesie oczekiwanego większego skutku. W dodatku długotrwałe stosowanie leków spowoduje bardzo poważny problem z ich odstawieniem i najczęściej regresję choroby (powrót do pierwotnego stanu psychicznego). Stosując leki antydepresyjne możesz załapać się także na wiele różnego rodzaju skutków ubocznych, głownie wzrost wagi ciała, poważne problemy z sercem, jelitami i wiele innych.
Niestety w obecnych czasach stres to nieunikniony fakt. W efekcie długotrwałego działania może mieć poważne konsekwencje dla Twojego zdrowia psychicznego i fizycznego. Aby skutecznie poprawić reakcje organizmu i wspomóc radzenie sobie ze stresem możesz zastosować ekstrakt z różeńca górskiego. Może on stanowić dla Ciebie praktyczne i naturalne rozwiązanie regulując pracę układu nerwowego i poprawiając nastrój, jeśli oczywiści nie masz ku temu przeciwwskazań. Warto także przy okazji pamiętać o zdrowiu jelit i składnikach odżywczych, to bardzo ważne elementy służące utrzymaniu zdrowia.
Życzę potężnej energii i nienagannej kondycji emocjonalnej i fizycznej :)
Źródła:
- rozanski.li/1202/rozeniec-rhodiola-w-ziololecznictwie/
- fpn.sum.edu.pl/archiwum/publikacje/2007/publikacja2_nr6_2007.pdf
- annales.sum.edu.pl/archiwum_publikacje/2011_65_4_12.pdf
- pl.scribd.com/document/348867753/Rhodiola-pdf
- /en.wikipedia.org/wiki/Salidroside
- cms.herbalgram.org/herbalgram/issue56/article2333.html?ts=1424355909&signature=fe024fb861abd12256898eca9951c6c8&ts=1515497620&signature=e28f117d9f29b360d475e35ecd53ccfe
- www.researchgate.net/profile/Jaroslaw_Przybyl/publication/265380014_Charakterystyka_rozwojowa_i_chemiczna_4_populacji_rozenca_gorskiego_Rhodiola_rosea_L_w_pierwszym_roku_wegetacji_roslin/links/540b06330cf2d8daaabfb3e0/Charakterystyka-rozwojowa-i-chemiczna-4-populacji-rozenca-gorskiego-Rhodiola-rosea-L-w-pierwszym-roku-wegetacji-roslin.pdf
- strona.ppol.nazwa.pl/uploads/images/PP_1_2014/59Szafra%C5%84ski_PsychiatrPol_1_2014.pdf
- depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/1307/PF_2013_022-027.pdf?sequence=1
- pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCeniec_g%C3%B3rski
- www.researchgate.net/publication/12245776_Rhodiola_rosea_in_stress_induced_fatigue_-_A_double_blind_cross-over_study_of_a_standardized_extract_SHR-5_with_a_repeated_low-dose_regimen_on_the_mental_performance_of_healthy_physicians_during_night
- pl.wikipedia.org/wiki/Stres
COMMENTS