Karotenoidy odgrywają także ważną rolę jako antyoksydanty, chroniące organizm przed destrukcyjnym działaniem wolnych rodników powstających w komórkach człowieka, stąd zapobiegają powstawaniu wielu chorób, ich wysoka zawartość w marchwi wpływa korzystnie na walory prozdrowotne tego warzywa.
Marchew jest warzywem mającym duże znaczenie żywieniowe, ze względu na zawartość wielu cennych związków biologicznie aktywnych. Świeży korzeń marchwi jadalnej (Daucus carota) jest bogatym źródłem związków o właściwościach przeciwutleniających. Spośród tych związków szczególne znaczenie dla człowieka mają związki karotenoidowe, które jednocześnie nadają korzeniom marchwi typowy dla nich pomarańczowo-czerwony kolor. Główne związki karotenoidowe występujące w marchwi to beta-karoten i alfa-karoten. Są one prowitaminą A, co oznacza, że w organizmie człowieka z pomocą wątroby powstaje z nich witamina A (retinol).
Obraz CC0 public domain
Karotenoidy odgrywają także ważną rolę jako antyoksydanty, chroniące organizm przed destrukcyjnym działaniem wolnych rodników powstających w komórkach człowieka, stąd zapobiegają powstawaniu wielu chorób, ich wysoka zawartość w marchwi wpływa korzystnie na walory prozdrowotne tego warzywa.
Retinol (witamina A) odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu Twojego organizmu. Retinol wspomaga prawidłowe funkcjonowanie wzroku - odgrywa istotną rolę w odbieraniu bodźców wzrokowych w siatkówce oka. Ponadto jest niezbędny do prawidłowego wzrostu organizmu, reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu. Odpowiada za prawidłowe wytwarzanie kolagenu oraz integralność błon komórkowych. Dba o prawidłowe nawilżenie. Zwiększa odporność na infekcje, chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami. Bierze udział w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu żelaza. Wspomaga zachowanie zdrowej skóry, włosów i paznokci.
Pokarmy bogate w witaminę A to między innymi jaja, wątróbka, masło, tran, marchew, szpinak, pomidory, brokuły, melony i morele.
Skutki niedoboru witaminy A to wysychanie spojówek i rogówek, kruche, wolno rosnące paznokcie, suchość skóry, pogorszenie wzroku, zahamowanie wzrostu, zanikanie nabłonków, łuszczyca, rogowiec dłoni i stóp, trądzik pospolity, łysienie plackowate, skłonności do biegunek, złe samopoczucie. Niedobór witaminy A obniża zawartość komórek odpornościowych w ścianie jelit.
O tym gdzie można kupić odpowiednią formę beta-karotenu, jeśli potrzebujesz dużej i znormalizowanej dawki, napisałam na końcu wpisu.
Korzeń marchwi zawiera także wiele innych cennych substancji takich jak witamina C, E, K, witaminy z grupy B, w tym B4 (cholina - odpowiedzialna jest za prawidłowe funkcjonowanie mózgu i układu nerwowego) i inozytol (B8 – posiada działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, stosowany w leczeniu miażdżycy i chorobach wątroby) oraz pierwiastki mineralne takie jak wapń, żelazo, miedź, magnez, fosfor, potas, sód i cynk. Ponadto zawiera polifenole, białko, luteinę, zeaksantynę oraz cukry m.in. sacharozę i glukozę.
Krótka historia i ciekawostki
Marchew to warzywo z rodziny selerowatych, pochodzi z Azji, gdzie od czasów starożytnych była uprawiana i miała kolor czarny. W średniowieczu trafiła także do uprawy w Europie, gdzie wyhodowano wiele innych atrakcyjnych pod względem smaku odmian, w tym marchew o korzeniu pomarańczowym, czy pomarańczowo-czerwonym, która z czasem wyparła w uprawie pierwotny typ purpurowy. Marchew w diecie Polaków cieszy się dużym powodzeniem i jak na razie jest głównym źródłem beta karotenu.
Kupując marchew pamiętajcie, aby wybierać sprawdzone źródła ich uprawy. Najlepiej korzystać z upraw ekologicznych, ponieważ korzenie marchwi kumulują azotany i metale ciężkie. Szkodliwość azotanów wynika z tego, że ulegają w przewodzie pokarmowym redukcji do toksycznych azotynów. Spożywając dużo warzyw może okazać się, że zamiast uzyskania pozytywnych efektów, bardziej sobie zaszkodzisz, gdyż występujące w warzywach składniki negatywnie wpływają na jej wartość biologiczną.
Artykuł opracowała dla Ciebie
Eluszka
Jeśli lubicie marchew, podzielcie się przepisami w komentarzach. My często konsumujemy marchew na surowo, ale również w sałatkach i wyciskanych sokach!
Jeśli potrzebujesz Beta-Karotenu w znormalizowanych dawkach znajdziesz go na iHerb (jak kupować na iHerb)
Źródła:
http://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2010/2.2010/br%202,2010%20s.%20118-123.pdf
http://rzdzelazna.cem.sggw.pl/wp-content/uploads/2010/08/Czynniki_wplywajace.pdf
http://www.pimr.poznan.pl/biul/2011_3_HS.pdf
http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,Karotenoidy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Marchew_uprawna
https://pl.wikipedia.org/wiki/Retinol
https://pl.wikipedia.org/wiki/Witamina_A
COMMENTS