Kwas masłowy jest substancją produkowaną naturalnie przez bakterie występujące w okrężnicy, z tego też powodu poczyniono wiele badań nad jego wykorzystaniem w zapobieganiu chorobom jelit oraz ich leczeniu. Kwas masłowy odgrywa istotną rolę w procesie gojenia i regeneracji uszkodzonej ściany jelita oraz aspektach czynnościowych jelit, może zatem stanowić skuteczny środek leczniczy wspomagający regenerację uszkodzonych jelit, w tym zespół jelita drażliwego.
Mówi się, że każda choroba ma swój początek w jelitach. Trudno temu zaprzeczyć, gdyż jelito jest jednym z najważniejszych organów ludzkiego organizmu, to tutaj wchłaniają się wszystkie niezbędne dla życia składniki odżywcze, od których zależy Twoje zdrowie. Te wszystkie procesy zachodzą przy udziale miliardów cennych bakterii, których w jelicie bytuje, aż około 2 kilogramów. Użyteczne bakterie jelitowe produkują wiele bardzo ważnych związków, bez których Twój organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować. Zatem oczywiste jest, że skład flory bakteryjnej jelit wywiera potężny wpływ na Twoje zdrowie. Mikroorganizmy tworzące florę jelitową mają kluczowe znaczenie w utrzymaniu prawidłowej struktury, funkcji oraz integralności tkanki nabłonkowej wyściełającej jelita. Wymienione elementy to czynniki decydujące o skutecznej ochronie organizmu przed wtargnięciem patogenów chorobotwórczych. O tym jak potężną rolę pełni mikrobiom w jelitach, bardzo dokładnie wyjaśniają książki które polecam.
Kwas masłowy należy do grupy powszechnie występujących w jelicie grubym krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania jelit. Grupa tych kwasów to kwas octowy, propionowy i masłowy, wytwarzane są endogenne przez drobnoustroje bytujące w obrębie okrężnicy, głownie bakterie fermentujące węglowodany. Największym źródłem kwasu masłowego w jelice grubym jest błonnik (oporna skrobia oraz nierozpuszczalne frakcje włókna pokarmowego).
Grupa wymienionych związków odgrywa niezwykle ważną rolę w utrzymywaniu prawidłowej struktury, integralności oraz funkcji jelita. Związki te wpływają na utrzymanie prawidłowego pH treści jelitowej. Zwiększają wchłanianie składników odżywczych w jelitach. Korzystnie wpływają na metabolizm glukozy i białek w wątrobie. Pobudzają do działania florę saprofityczną (fizjologiczną), która w warunkach normalnych chroni organizm zdrowego człowieka przed drobnoustrojami chorobotwórczymi jak Escherichia coli, Campylobacter czy Salmonella.
Głównym zadaniem grupy tych związków w organizmie człowieka, potwierdzonym w badaniach klinicznych, jest efekt troficzny (odżywczy) wywierany na tkankę nabłonkową jelit. Działanie to związane jest z przyspieszaniem procesów gojenia oraz regeneracji uszkodzonej ściany jelit, gdzie najskuteczniejszy w tym zakresie okazuje się być kwas masłowy.
Z przeglądu dostępnej literatury wynika, że kwas masłowy jest główną substancję dostarczającą energię komórkom nabłonka jelitowego. Posiada udowodnione korzystne działanie na przewód pokarmowy oraz odgrywa główną rolę w procesach zapalnych, regeneracyjnych i aspektach czynnościowych jelit (zespół jelita drażliwego i dyspepsja czynnościowa). Kwas masłowy oddziałuje na organizm bezpośrednio poprzez wpływ na ścianę przewodu pokarmowego i florę jelitową, a przy okazji poza przewodem pokarmowym po jego wchłonięciu do krwi wpływa na inne narządy i komórki. Kwas masłowy jest także podstawowym źródłem energii dla kolonocytów, których obecność hamuje rozwój komórek nowotworowych. Usunięcie maślanów z jelita prowadzi do obumierania kolonocytów. Kwas masłowy może więc okazać się skutecznym środkiem leczniczym w przypadku chorób układu pokarmowego i chorób jelit.
W prawidłowej diecie, bogatej we wszystkie niezbędne składniki odżywcze we właściwych proporcjach, w której występuje odpowiednia ilość białka, węglowodanów, tłuszczów, probiotyków i prebiotyków, grupa tych związków, w tym kwasu masłowego tworzy się naturalne w jelicie grubym i jest wystarczająca, aby prawidłowo przebiegały procesy regeneracji i odnowy tkanki nabłonka jelita. Niestety obecny styl życia powoduje, że codzienna dieta przeciętnego człowieka zawiera głównie pokarm bogaty w cukry proste, pozbawiony błonnika pokarmowego, czego następstwem jest obniżenie ilości tych ważnych związków, w tym szczególnie cennego kwasu masłowego.
Kwas masłowy jest powszechnie obecny w diecie człowieka, występuje produktach fermentowanych (w kiszonej kapuście, kiszonych ogórkach oraz fermentowanej soi), w mleku i jego przetworach, serach twardych, a także w oleju palmowym i kokosowym. Jednak w przypadku leczenia zawarte w tym pożywieniu ilości kwasu masłowego są na tyle małe, że nie spowodują pozytywnego efektu działania na nabłonek jelita cienkiego i grubego i tym samym na uzyskanie efektu leczniczego.
Stosowanie preparatów kwasu masłowego jest szczególnie wskazane w przypadku osób: starszych, z procesami zapalnymi jelit, po leczeniu przeciwnowotworowym, z zespołem jelita drażliwego (IBS), po operacjach jelit. Ze względu na silny efekt troficzny maślanu, uzasadnione staje się również jego stosowanie u osób wyniszczonych, przewlekle chorych oraz z zaburzeniami odporności. W wynikach badań wykazano, iż maślan sodu poprawia jakość życia u chorych stosujących go jako uzupełnienie standardowej terapii, bez względu na stosowane w niej leki. Efekt maślanu jest szczególnie widoczny przy terapii trwającej przez okres co najmniej 3 miesięcy. Warto także podkreślić, że nie odnotowano objawów przedawkowania kwasu masłowego.
Obraz posta: Pixabay CC0 Public Domain
Niestety styl życia jaki obecnie dominuje - fatalnej jakości przetworzona żywość, brak w diecie probiotycznego i prebiotycznego jedzenia, nadużywanie antybiotyków, nadmiar cukru, alkohol przyczyniają się do uszkodzenia flory bakteryjnej jelit. Ponadto braki podstawowych składników odżywczych: mikroelementów (żelaza, magnezu, cynku, wapnia i jodu), witamin (w tym szczególnie z grupy B - zwłaszcza B12 oraz witamin A, C, D i E) i związana z tym nieprawidłowa praca jelit powoduje wiele problemów zdrowotnych. Począwszy od zaburzeń trawienia, poprzez depresję na nowotworach kończąc. Poniżej opis jednego z elementarnych składników jelita, którego niedobór powoduje wiele poważnych zaburzeń funkcji przewodu pokarmowego. Mowa tutaj o kwasie masłowym określanym jako maślan (Butyric acid) - poniżej ważne informacje na jego temat, które udało mi się odnaleźć w opracowaniach naukowych.Kwas masłowy należy do grupy powszechnie występujących w jelicie grubym krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania jelit. Grupa tych kwasów to kwas octowy, propionowy i masłowy, wytwarzane są endogenne przez drobnoustroje bytujące w obrębie okrężnicy, głownie bakterie fermentujące węglowodany. Największym źródłem kwasu masłowego w jelice grubym jest błonnik (oporna skrobia oraz nierozpuszczalne frakcje włókna pokarmowego).
Grupa wymienionych związków odgrywa niezwykle ważną rolę w utrzymywaniu prawidłowej struktury, integralności oraz funkcji jelita. Związki te wpływają na utrzymanie prawidłowego pH treści jelitowej. Zwiększają wchłanianie składników odżywczych w jelitach. Korzystnie wpływają na metabolizm glukozy i białek w wątrobie. Pobudzają do działania florę saprofityczną (fizjologiczną), która w warunkach normalnych chroni organizm zdrowego człowieka przed drobnoustrojami chorobotwórczymi jak Escherichia coli, Campylobacter czy Salmonella.
Głównym zadaniem grupy tych związków w organizmie człowieka, potwierdzonym w badaniach klinicznych, jest efekt troficzny (odżywczy) wywierany na tkankę nabłonkową jelit. Działanie to związane jest z przyspieszaniem procesów gojenia oraz regeneracji uszkodzonej ściany jelit, gdzie najskuteczniejszy w tym zakresie okazuje się być kwas masłowy.
Z przeglądu dostępnej literatury wynika, że kwas masłowy jest główną substancję dostarczającą energię komórkom nabłonka jelitowego. Posiada udowodnione korzystne działanie na przewód pokarmowy oraz odgrywa główną rolę w procesach zapalnych, regeneracyjnych i aspektach czynnościowych jelit (zespół jelita drażliwego i dyspepsja czynnościowa). Kwas masłowy oddziałuje na organizm bezpośrednio poprzez wpływ na ścianę przewodu pokarmowego i florę jelitową, a przy okazji poza przewodem pokarmowym po jego wchłonięciu do krwi wpływa na inne narządy i komórki. Kwas masłowy jest także podstawowym źródłem energii dla kolonocytów, których obecność hamuje rozwój komórek nowotworowych. Usunięcie maślanów z jelita prowadzi do obumierania kolonocytów. Kwas masłowy może więc okazać się skutecznym środkiem leczniczym w przypadku chorób układu pokarmowego i chorób jelit.
Maślan sodu posiada cenne właściwości biologiczne:
- odżywia błonę śluzową jelit
- posiada zdolność regeneracji uszkodzonego nabłonka jelitowego
- wykazuje działanie przeciwzapalne na komórki nabłonka jelitowego
- zwiększa przepływ krwi poprzez błonę śluzową jelit
- stymuluje motorykę przewodu pokarmowego
- wzmacnia barierę jelitową zapobiegając penetracji alergenów pokarmowych
- stanowi element wspomagający terapię zapalenia zbiornika jelitowego
- zwiększa biodostepność składników mineralnych
- zwiększa wchłanianie sodu oraz wody w jelicie grubym
- zmniejsza nasilenie objawów biegunkowych (różnego pochodzenia)
- chroni przed przemieszczaniem się bakterii oraz toksyn z jelita do krwioobiegu.
Kwas masłowy jest powszechnie obecny w diecie człowieka, występuje produktach fermentowanych (w kiszonej kapuście, kiszonych ogórkach oraz fermentowanej soi), w mleku i jego przetworach, serach twardych, a także w oleju palmowym i kokosowym. Jednak w przypadku leczenia zawarte w tym pożywieniu ilości kwasu masłowego są na tyle małe, że nie spowodują pozytywnego efektu działania na nabłonek jelita cienkiego i grubego i tym samym na uzyskanie efektu leczniczego.
Stosowanie preparatów kwasu masłowego jest szczególnie wskazane w przypadku osób: starszych, z procesami zapalnymi jelit, po leczeniu przeciwnowotworowym, z zespołem jelita drażliwego (IBS), po operacjach jelit. Ze względu na silny efekt troficzny maślanu, uzasadnione staje się również jego stosowanie u osób wyniszczonych, przewlekle chorych oraz z zaburzeniami odporności. W wynikach badań wykazano, iż maślan sodu poprawia jakość życia u chorych stosujących go jako uzupełnienie standardowej terapii, bez względu na stosowane w niej leki. Efekt maślanu jest szczególnie widoczny przy terapii trwającej przez okres co najmniej 3 miesięcy. Warto także podkreślić, że nie odnotowano objawów przedawkowania kwasu masłowego.
Kwas masłowy to niezbędny element diety przy następujących dolegliwościach jelit:
- wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego
- chorobie Leśniowskiego-Crohna
- zespole jelita nadwrażliwego
- zaburzeniach składu mikroflory jelitowej po antybiotykoterapii i dolegliwościach infekcyjnych przewodu pokarmowego
- chorobie uchyłkowej jelita grubego
- uszkodzeniu jelit wywołanym napromienianiem i lekami przeciwnowotworowymi
- alergiach pokarmowych
- niedoborach krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych.
Ze względu na fakt, że kwas masłowy jest substancją produkowaną naturalnie przez bakterie występujące w okrężnicy, z tego też powodu poczyniono wiele badań nad jego wykorzystaniem w zapobieganiu chorobom jelit oraz ich leczeniu. Alternatywą jest suplementacja prowadząca do zwiększenia ilości maślanu w jelicie. W suplementacji stosuje się maślan sodu, który jest solą sodową kwasu masłowego, charakteryzuje się większą stabilnością cząsteczki i znacznie mniej przykrym zapachem niż czysty kwas masłowy (czysta forma kwasu masłowego jest rozpuszczalną w wodzie oleistą cieczą o silnym nieprzyjemnym zapachu zjełczałego masła i nie jest wygodna do stosowania). Obecnie opracowana technologia zabezpiecza maślan sodu w matrycy lipidowej. Metoda ta pozwoliła na zneutralizowanie jego właściwości zapachowych oraz umożliwiła stopniowe, powolne uwalnianie w całym odcinku przewodu pokarmowego. Jest to jedna z możliwości podawania maślanu, pozwalająca na pełne wykorzystanie jego dobroczynnego działania na błonę śluzową jelita grubego.
Kwas masłowy może okazać się rewelacyjnym środkiem wspomagającym regenerację uszkodzonych jelit. Uzupełnienie jego właściwego poziomu to jeden z pierwszych kroków na drodze prowadzącej do zdrowia. Kolejnym to odbudowanie flory bakteryjnej jelit poprzez spożywanie probiotycznego jedzenia lub w przypadku większych dolegliwości poprzez suplementację.
Motto niniejszego artykułu jest więc następujące:
"Daj dobrze zjeść Twoim bakteriom jelitowym, a one odwdzięczą Ci się ZDROWIEM" :)
"Daj dobrze zjeść Twoim bakteriom jelitowym, a one odwdzięczą Ci się ZDROWIEM" :)
Przygotowała
Eluszka
Źródła:
- Określenie wpływu mikrootoczkowanego maślanu sodu (Debutir) na wybrane objawy kliniczne oraz jakość życia chorych z zespołem jelita drażliwego (IBS) http://www.wbc.poznan.pl/Content/270949/index.pdf
- Kwas masłowy w zapaleniach jelit: http://www.termedia.pl/Czasopismo/-41/pdf-15573-20?filename=Kwas%20maslowy.pdf
- Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe – mechanizmy działania, potencjalne zastosowania kliniczne oraz zalecenia dietetyczne http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2011/4/299_4_80_2011.pdf
- Kwas masłowy (Butyric Acid) i gamma-aminomasłowy = GABA w suplementach http://rozanski.li/1140/kwas-maslowy-butyric-acid-i-gamma-aminomaslowy-gaba-w-suplementach/
- Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_mas%C5%82owy
COMMENTS